Ένα μονοήμερο ταξίδι αναψυχής στην Παύλιανη και τον Αθανάσιο Διάκο, μια περιήγηση στη Φωκίδα και τη Φθιώτιδα. Mαζί με την παρέα μου και ένα Vstrom 1000 θα σας μεταφέρω στα Βαρδούσια Όρη, ένα σύμπλεγμα βουνών νότια της Πίνδου. Πιο συγκεκριμένα στο βόρειο τμήμα της Γκιώνας, το υψηλότερο βουνό της Στερεάς Ελλάδας. Κάπου εκεί στο νομό Φθιώτιδας βρίσκεται ένα μέρος που σας έχω ξαναπάει, η Παύλιανη όπου θα κάνουμε μια στάση για καφέ και μετά θα ανηφορήσουμε για το χωριό του Αθανάσιου Διάκου. Πριν από αυτό θα σας δείξω και ένα σημαντικό καταρράκτη και αμέσως μια λίμνη που όλοι έχετε ακούσει…
Πληροφορίες
Αρκετοί την παρομοιάζουν με την… Ελβετία της Ελλάδας και δεν έχουν και άδικο. Η Ορεινή Φωκίδα, «πνιγμένη» στο πράσινο, στην σκιά της γλυκιάς Οίτης, της περήφανης Γκιώνας και του «Μεγίστου Όρους» Βαρδούσια, δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει την πολυδιαφημισμένη χώρα. Γραφικά χωριουδάκια, καταπράσινες – θαρρείς ψεύτικες- πλαγιές, ρεματιές με γάργαρα νερά, ελατοδάση μέχρι εκεί που βλέπει το μάτι και διαρκώς αναπτυσσόμενες παροχές υπηρεσιών, κατατάσσουν την Ορεινή Φωκίδα σε μία από τις ταχύτερα ανεπτυγμένες «τουριστικές» περιοχές.
Κατηφορίζουμε προς τον ποταμό Μόρνο (του οποίου το νερό πίνουν οι Αθηναίοι), περνάμε τη γέφυρα, σε τέσσερα χλμ. περνάμε από την Κάτω Μουσουνίτσα και σε επιπλέον πέντε χιλιόμετρα φθάνουμε στην Άνω Μουσουνίτσα ή Αθανάσιο Διάκο πλέον, ένα γραφικό ορεινό χωριό που βρίσκεται σκαρφαλωμένο στους πρόποδες των Βαρδουσίων μέσα σε πυκνό δάσος από έλατα, πλατάνια, καστανιές και βελανιδιές.
Στην είσοδο του χωριού δεσπόζει η ταμπέλα «ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ» γενέτειρα του αγωνιστή. Περνάμε το μικρό γεφυράκι και φτάνουμε στην παραδοσιακή πλακόστρωτη πλατεία σε υψόμετρο 1.100 μέτρων. Η πρώτη εικόνα που σε εντυπωσιάζει είναι οι δύο επιβλητικοί υπεραιωνόβιοι πλάτανοι – 300 και πλέον ετών – από τους οποίους πηγάζει τρεχούμενο κρυστάλλινο νερό. Στην πλατεία δεσπόζει επιβλητικά ο ανδριάντας του ήρωα Αθανάσιου Διάκου που τοποθετήθηκε εκεί από τον Πλαστήρα το 1922 προς τιμήν της επετείου των 100 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, καθότι το χωριό θεωρείται η γενέτειρά του.
Η ονομασία του χωριού μέχρι το 1959 ήταν Άνω Μουσουνίτσα. Καθώς η ιστορία βεβαιώνει και η λαϊκή παράδοση συνηγορεί, εδώ γεννήθηκε ο ένδοξος ήρωας της Επανάστασης Αθανάσιος Διάκος και αυτός ήταν και ο λόγος της μετονομασίας του από το επίσημο κράτος, ενώ επίσης από το 2009 λειτουργεί στο χωριό, προς τιμή του, το Μουσείο Αθανασίου Διάκου. Πλάι του, η εκκλησία της Μεταμόρφωση του Σωτήρα, χτισμένη το 1872, (στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν συνολικά 11 ξωκλήσια) πεντακάθαρη και προσεγμένη με εντυπωσιακά βιτρό, κατανυκτική και γαλήνια.
Το χωριό έχει περίπου 600 πετρόχριστα σπίτια στον πάνω και κάτω μαχαλά (γειτονιά). Οι εγγεγραμμένοι κάτοικοι στους εκλογικούς καταλόγους είναι 518 και το καλοκαίρι το χωριό σφύζει από ζωή από ντόπιους και θερινούς παραθεριστές. Το χειμώνα όταν τα κοπάδια φύγουν για ασφάλεια στα χειμαδιά οι μόνιμοι λιγοστεύουν στα περίπου 15 άτομα αλλά με πλήθος επισκεπτών τα Σαββατοκύριακα μιας και το χωριό διαθέτει υποδομή διαμονής, ενός ξενοδοχείου και τριών ξενώνων.
Στην πλατεία οι τρεις ταβέρνες σερβίρουν ψητά σούβλας και τοπικά εδέσματα, ενώ στο «ΟΡΕΙΝΟΝ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΝ» θα βρείτε εκτός από είδη παντοπωλείου, χάρτες και βιβλία της περιοχής, παραδοσιακά τοπικά προϊόντα κ.λ.π. Στο χωριό διοργανώνεται το τελευταίο ΣΚ του Ιουλίου – από την Αδελφότητα Αθανασίου Διάκου – διήμερες εκδηλώσεις με την ονομασία «Διάκεια» προς τιμήν του ένδοξου τέκνου του χωριού.
Στα πλαίσια των διήμερων εκδηλώσεων περιλαμβάνονται διαλέξεις, αγώνες ορεινού τρεξίματος, ποδηλασίας και διάφορα πολιτιστικά δρώμενα στην πλατεία του χωριού, ενώ κατά παράδοση την Κυριακή διοργανώνεται και τοπικό πανηγύρι. Πανηγύρι επίσης συνηθίζεται να γίνεται στην πλατεία την 6η Αυγούστου ημέρα εορτασμού της εκκλησίας της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα.
Και αν θες κοντινές διαδρομές; Πρώτη στάση, Προφήτης Ηλίας. Εκεί βρίσκεται και η κεντρική πηγή του Μόρνου που καταλήγει στη λίμνη και μετά φυσικά στα σπίτια μας. Mην παραλείψετε μια βόλτα κάτω στο ποτάμι (στην πλατεία υπάρχει σχετική σήμανση) όπου θα βρεθείτε σ’ ένα κατάφυτο «ελβετικό» τοπίο με τρεχούμενα νερά, που προσφέρεται για ξεκούραση και αναζωογόνηση. Γεφύρι Νταούτι με μικρή και μεγάλη διαδρομή δίπλα στο ποτάμι, Χωριό Πυρά (1,660 μέτρα υψόμετρο) όπου εκεί σύμφωνα με την μυθολογία άναψε μεγάλη φωτιά ο Ηρακλής για να γλιτώσει από τον δηλητηριασμένο χιτώνα του Νέσσου, Μαύρο Λιθάρι, και τελευταία στάση στο Λιδορίκι και το φράγμα του Μόρνου.
Τέλος, αξίζει η επίσκεψη στο Μεταλλευτικό πάρκο Φωκίδας – Vagonetto – και την στοά 850, μια σπουδαία γεωλογική ξενάγηση για τον βωξίτη, ενδιαφέρουσα για μεγάλους και παιδιά. Για την επιστροφή σας μπορείτε να ακολουθήσετε την αντίστροφη πορεία ή εναλλακτικά να κατευθυνθείτε μέσω Λιδορικίου, Άμφισσας, Δελφών και Αράχοβας. Σ’ αυτή τη περίπτωση θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε το μοναδικό για την Ελλάδα αναρριχητικό κέντρο που υπόσχεται extreme αναβάσεις στην κορυφή της Γκιώνας σε βράχο με κλίση αρνητική και ύψος 1500 μέτρων, για τους πιο τολμηρούς η Ζωοδόχος Πηγή, εκκλησία φτιαγμένη μέσα σε σπήλαιο, να θαυμάσετε τη λίμνη του Μόρνου, τον φημισμένο ελαιώνα της Άμφισσας και φυσικά τους πασίγνωστους Δελφούς και την πανέμορφη Αράχοβα.
Πηγή: iefimerida.gr – H «Ελβετία» της Ελλάδας: Οδοιπορικό στην Ορεινή Φωκίδα [εικόνες] – iefimerida.gr